Normalde gökyüzündeki en parlak yıldızlardan
biri olan Betelgeuse (İkizlerevi), tuhaf davranmaya başladı.Gökbilimciler,
yıldızdaki sıradışı sönükleşmenin muhteşem bir
süpernova patlamasının habercisi olabileceğini düşünüyor.
Süpernova nedir?
Süpernova, enerjisi biten Büyük
Yıldızların şiddetle patlaması durumuna verilen addır. Bir süpernovanın
parlaklığı Güneş'in parlaklığının yüz milyon katına varabilir.
Sönükleşme son birkaç haftada
fark edildi ve kademeli bir süreç oldu. Gökbilimciler aralık boyunca yıldızı
her gözlemlediğinde, daha önce hiç olmadığı kadar
sönükleşmiş gibi göründü.Gökbilimcilere bu davranış, şunu gösteriyor
olabilir: Yıldıza belki de bir şeyler olmak üzere.Betelgeuse zaten ölümüne
yaklaşıyor: Nispeten genç bir yıldız ama onun gibi kırmızı devler hayatı
parlak ışıklar saçarak yaşar ve muhteşem bir süpernovayla ölür.Bu
gerçekleşirse yıldız, Dünya'dan detaylı biçimde görülebilecek. Betelgeuse
sadece 700 ışık yılı uzaklıkta ve bu nedenle bir süpernovaya dönüşmesi
Dünya'dan açıkça görülebilir. Bu da, gökbilimciler için evrenin en yoğun ve
muhteşem olaylarından birini nispeten yakından izleme şansı demek. Ancak
sönükleşme aşikar olsa da (parlaklık iki kat azaldı ve bu da çıplak gözle
görülmesi
için yeterli), bunun yıldızın süpernovaya dönüşmek üzere olduğuna işaret
ettiğini kesin olarak söylemek mümkün değil. Mümkün olsa bile bunun yakında
zamanda gerçekleşeceğine dair bir gösterge yok.Ayrıca sönükleşme için başka
açıklamalar da var. Yıldız zaten yarı değişken olarak görülüyor, etrafında
çeşitli devasa süreçler meydana geldiği için titreşiyor ve bu son
değişiklikler aynı doğal değişikliklerin daha çarpıcı bir versiyonu da
olabilir.
Yıldızın ünü kısmen çok parlak oluşundan geliyor. Betelgeuse kendi güneşimiz
dışında görebildiğimiz yıldızların en büyüğü ve gökyüzündeki bilinen en
parlak 10 yıldızdan biri.Ancak son zamanlardaki alışılmadık davranışı onu bu
tablonun dışına attı. Öyle sönükleşti ki gökbilimcilere göre ilk 20'deki
yerini bile kaybetti.Bu
değişiklik, gece vakti gökyüzünün, çıplak gözle bakan sıradan bir gözlemciye
bile alışılmadık görünebileceği anlamına geliyor. Betelgeuse, Orion'ın (omuzunda
duruyor ve) önemli bir parçasını oluşturuyor. Ancak yıldızı Dünya'dan görmek
zorlaştıkça bu da değişiyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin
editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/life-style
Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken
grafiksaati.org[at]gmail.com | gizlilik politikası