Türkler gezegen keşfetti

Türk bilim insanlarından oluşan bir ekibinin keşfettiği 212 ışık yılı uzaklıktaki gezegenin adı Uluslararası Astronomi Birliği’nin oylamasının ardından çıkan sonuca göre belirlenecek.

 

Türk bilim insanlarından oluşan ekipte yer alan Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Mesut Yılmaz, Deutsche Welle Türkçenin sorularını yanıtladı.
 

A.Ü. Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Mesut Yılmaz: Güneş’in Merkür, Venüs, Dünya gibi gezegenleri yutması 4 buçuk milyar yılı alacak. Bir gün gezegen olarak Dünya gezegeni de Güneş tarafından yutulacak. Yani, bir gün dünya gezegeninin de gezegen olarak sonu gelecek.

Yukarıdaki paragrafta yazılı olan bu sözler Güneş Sistemi'ne 212 ışık yılı uzaklıkta Jüpiter benzeri bir gezegen keşfeden Türk araştırmacılardan biri olan Yardımcı Doçent Mesut Yılmaz’a ait.
 

A.Ü. Fen Fak. Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Mesut Yılmaz: İnsan hayatı ve astronomi açısından bu keşfin çok önemli bir keşif olduğunu vurgularken, bu durumu şöyle anlatıyor: Dünya gezegeninin de içinde olduğu güneş sistemindeki Güneşimiz bir gün ölecek ve biz bu sürecin nasıl olacağını öte gezegen sayesinde daha iyi kavrayacağız.

Çünkü keşfettiğimiz gezegen yaşlı bir yıldızın etrafında yer alıyor ve bize Güneş'in gelecekte nasıl olacağına dair fikir veriyor. Bir yıldız olarak Güneş, daha ileri aşamasında genişleyecek ve dev bir kızıl yıldız haline gelerek, gezegenleri yutmaya başlayacak ve hayat son bulacak. Bu kadarını biliyoruz ancak başımıza bu süreçte daha neler gelecek! Bu sürece ilişkin bizim elbette fizik ve astronomide farklı senaryolarımız var. İşte o senaryoları daha iyi anlayıp, analiz edebilmemiz açısından bu gezegenin keşfi yeni bir çığır açacak.
 

Keşfettikleri gezegen ile tüm dünyada yankı uyandıran Mesut Yılmaz, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nde bilimsel çalışmalarını sürdürüyor. Hem kendi üniversitesinden hem de Ege Üniversitesi’nden bir ekibin bu gezegeni nasıl keşfettiğini DW Türkçeye anlatan Üniversitesi Fen Fak. Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nde görev yapan Mesut Yılmaz, keşfe giden yolda her şeyin kaynağının Antalya’da bulunan bir buçuk metre çapındaki teleskop olduğunu anlattı. Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Mesut Yılmaz'a göre, o teleskopun konumu yıldızları analiz etmek için o kadar iyi ki, Japon bilim insanları da Türk bilim insanlarının kapısını çalıyor ve bu teleskopu kullanarak birlikte yıldızları analiz etme teklifinde bulundu. Biz de teleskopa ek bir aygıt takılarak daha iyi gözlem yapabileceğimizi söyledik ve sonrasında Japon bilim insanlarının da desteğini aldık. Bu konuda tam 10 yıl gözlem yaptık diyen Mesut Yılmaz, yıldızlara ilişkin kimi sinyallerin belli aralıklarla değişiminin tespit edilmesinin ardından‘öte gezegen’i de keşfettiklerini söyledi.

 

NASA ve ESA araştırmayı takip ediyor

National Aeronautics and Space Administration - Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA ve European Space Agency Avrupa Uzay Ajansı ESA takipte

Mesut Yılmaz, ‘öte gezegen’i “Dev bir gaz gezegeni. Güneş sistemi dışında diğer yıldızların etrafında dolanan gezegenlerdir gazdan oluşurlar, katı yüzeyleri yoktur. Öte gezegen bize doğrudan Jüpiter’i anımsatır” şeklinde bir öte gezegen tanımı yapıyor.

Yılmaz, keşfettikleri öte gezegenle ilgili tüm astronomik veri, bilgi ve akademik değerlendirme çalışmalarının NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından yakından izlendiğini ifade ediyor. Hatta ESA, Türk bilim insanlarının keşfiyle ilgili olarak uluslararası dergisinde akademik makale yayınlamış. NASA’nın da Türk bilim insanlarının keşfiyle ilgili olarak kısa süre içinde çalışmaya başlaması, keşif ve araştırmayı tüm dünyaya duyurması bekleniyor
 

Mesut Yılmaz, “NASA ve ESA’yla yakın iletişimimiz devam ediyor. Bizden keşfimizle ilgili olarak yaptığımız tüm çalışmalar hakkında bilgi vermemizi talep ettiler. Biz de durum ve talebi inceliyoruz” dedi.

Mesut Yılmaz Türk bilim insanlarının ilk kez bir gezegen keşfettiğini belirtti.

Mesut Yılmaz Türklerin uzay çalışmalarında biz de varız dediğini söyledikten sonra çok yetenekli bilim insanlarımız var diyor. Onların neye ihtiyacı var diye sorarsanız, daha güçlü teleskoplara ihtiyacımız olduğunu söyleyebilirim dedi. Türk bilim insanı Mesut Yılmaz mevcut teleskopların bize yetmediğini, daha büyük çaplı teleskoplar istediğimizi yetkililerin bilmesi gerekir” dedi.

Keşfedilen gezegenin adı için dünya çapında oylama yapılacak

Türk bilim insanlarının keşfettiği ‘öte gezegen’in ismini Uluslararası Astronomi Birliği kesinleştirecek. Gezegen keşiflerinde, keşfi yapan bilim insanlarından bir isim listesi alan Uluslararası Astronomi Birliği, bu listeyi dünya çapında ülkelere gönderiyor ve en çok oy alan, isim keşfedilen gezegene veriliyor.

 

İsim listesi oluşturmak için Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’nde özel bir araştırma başlatıp çalışma yapacaklarını söyleyen Mesut Yılmaz, “Gök, Atatürk Türk 1 gibi önerilerde bulunduk. Aklımızdakiler şimdilik bunlar ama yeni önerileri de listeye ekleyip Uluslararası Astronomi Birliği’ne ileteceğiz” dedi.

©Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü

Bu sayfanın hazırlığı ve redaksiyonu: grafiksaati.com

Kaynak: https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrklerin-ke%C5%9Ffetti%C4%9Fi-gezegene-isim-aran%C4%B1yor/a-40092549